Chất độc được chuyển hóa từ bia rượu có thể gây tổn thương tế bào gan qua 3 giai đoạn gồm gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan
Gan
là cơ quan chuyển hóa rượu quan trọng, với trên 90% lượng rượu hấp thụ
được chuyển hóa tại gan, phần còn lại thải ra ngoài qua phổi và thận.
Tại gan, rượu chuyển hóa thành chất độc acetalhehyde, sau đó chuyển
thành acetate không độc.
Tuy
nhiên, khả năng chuyển hóa acetalhehyde thành acetate của gan có giới
hạn. Nếu hấp thu lượng rượu vượt khả năng chuyển hóa của gan, lượng
acetaldehyde sản sinh quá mức sẽ gây tổn thương tế bào gan, viêm gan, xơ
gan.
Tổn thương ở gan thường trải qua ba giai đoạn
Gan nhiễm mỡ. Gan
đóng vai trò trung tâm trong sự tích trữ và chuyển hoá các chất béo.
Gan nhiễm mỡ khi chất béo trong gan tích luỹ quá 5% trọng lượng gan hoặc
nhiều hơn 5% tế bào gan chứa các hạt mỡ. Giai đoạn này thường không có
triệu chứng lâm sàng, bệnh thường phát hiện tình cờ khi siêu âm ổ bụng
hoặc khám sức khỏe.
Gan
nhiễm mỡ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân như rượu, rối loạn chuyển
hóa, thuốc, rối loạn dinh dưỡng… Tình trạng gan nhiễm mỡ ở người uống
nhiều rượu có thể thuyên giảm nếu ngừng uống, nếu không sẽ chuyển sang
giai đoạn viêm gan.
Viêm gan. Viêm
gan do rượu là bệnh lý tổn thương gan lan tỏa, biểu hiện bởi tình trạng
thâm nhiễm tế bào viêm ở gan và hoại tử tế bào gan. Bệnh nếu để lâu dài
sẽ dẫn đến xơ gan.
Viêm
gan do rượu giai đoạn đầu thường không có triệu chứng lâm sàng. Một số
trường hợp có thể mệt mỏi, chán ăn, sợ mỡ, đau tức vùng gan, vàng da.
Xét nghiệm giai đoạn này thấy biểu hiện hủy hoại tế bào gan, siêu âm gan
có dấu hiệu nhu mô gan thô hoặc hình ảnh viêm gan mạn tính.
Xơ gan. Xơ
gan là tình trạng mô gan được thay thế dần bởi các mô xơ, làm thay đổi
cấu trúc và suy giảm chức năng gan. Bệnh nhân xơ gan tiến triển giai
đoạn mất bù có triệu chứng phù, cổ chướng, tuần hoàn bàng hệ và có nguy
cơ ung thư gan cao.
Các
bệnh ở gan, cần điều trị theo nguyên nhân, do đó nam giới nên chủ động
phòng bệnh bằng cách hạn chế rượu bia. Tuyệt đối không uống rượu vào lúc
đói khiến rượu hấp thu nhanh. Nếu buộc phải uống, nên vừa ăn vừa uống
hoặc uống nước ép trái cây, nước cam, chanh để trung hòa cồn trong rượu
và giải rượu nhanh chóng.
Ngoài ra, nam giới cần khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện sớm viêm gan do rượu, viêm gan virus, viêm gan tự miễn…
